آیا فوتبال به قوانین جدیدی احتیاج دارد؟ - وبلاگ عینک با کلاس

به گزارش وبلاگ عینک با کلاس، فوتبال ورزشی پویاست و تاکتیک ها، مربیان، بازیکنان، شیوه های سرمایه گذاری و کسب سود، لباس ها، استادیوم ها و حتی هواداران تیم ها دائم در حال تغییرند. قوانین این رشته هم از این قاعده مستثنی نیستند.

به گزارش وبلاگ عینک با کلاس، یکی از چیزهایی که فوتبال را جذاب می نماید قوانین آن است. قوانینی که از ابتدای پیدایش این رشته ورزشی تا امروز بارها و بارها تغییر نموده اند. قوانینی مثل آفساید، گل طلایی، پنالتی و ... وارد این رشته شدند و شکل انجامش را تا حدودی تغییر دادند. البته برخی از قوانین هم ماندگاری لازم را نداشتند و بعد از مدتی از دستور کار خارج شدند.

زمانی بود که فوتبال یک ورزش کارگری محسوب می شد و کارگران کارخانه ها در قالب تیم های خود به مصاف هم می رفتند. آن موقع دیگر خبری از اسپانسرهای قدرتمند شرکت های عظیم برای تامین اقتصادی نبود و تیم ها در شرایطی برابر به مصاف هم می رفتند.

با وارد شدن شرکت های عظیم به فوتبال و تبدیل شدن آن به یک صنعت گسترده، نا برابری ها در این ورزش روز به روز بیشتر شد. یکی از اهداف قانون گذاری در فوتبال همواره این بوده که نابرابری های خارج از زمین به درون آن کشیده نشوند و تیم های کوچک هم بتوانند برابر عظیمان فوتبال قد علم نمایند.

فیفا همواره در پی این است که با ایجاد و اجرای قوانین جدید فوتبال را روز به روز جذاب تر و عادلانه تر برگزار کند. در چند سال اخیر با ورود سیستم وی ای آر به فوتبال اشتباهات داوری نسبت به قبل کمتر شده است، هر چند که در این بخش هم هنوز انتقاداتی به نحوه استفاده از یاری داور ویدئویی وارد است.

در تازه ترین تغییرات می توان به قانون 5 تعویض اشاره نمود. قانونی که به تیم ها اجازه می دهد با استفاده از نفرات بیشتر میانگین دوندگی را بالاتر ببرند.

تیم های عظیمی مثل رئال مادرید، بارسلونا، لیورپول، بایرن مونیخ، منچسترسیتی و ... تیم هایی هستند که معمولا سعی می نمایند مالکیت توپ را در اختیار خود بگیرند. یکی از مزایای این شیوه تاکتیکی این است که حریفان این تیم ها باید برای بستن فضاها و دریافت توپ دوندگی بیشتری داشته باشند و همین امر آن ها را زودتر خسته می نماید. می توان نتیجه گیری کرد که قانون 5 تعویض بیشتر به نفع تیم هایی است که احتیاج به دوندگی بالاتر دارند تا در اختیار داشتن مالکیت توپ. اما نکته ای که در بازی این تیم ها دیده می گردد در قانون جایی ندارد. این نکته چیست؟

خطای بیشتر، موقعیت گل کمتر

تیم های ضعیف تر وقتی برابر تیم های قوی قرار می گیرند با دوندگی بالا سعی می نمایند فضاها را ببندند و مانع ایجاد موقعیت گل شوند اما این تیم ها برای این کار ابزار دیگری هم دارند؛ خطا کردن.

زمانی بود که خطا دریافت در فوتبال یک تاکتیک محسوب می شد و بازیکنان تکنیکی با استفاده از توانایی خود در موقعیت های مختلف برای تیم خود خطا می دریافتد. اما این روزها خطا کردن هدفمند تبدیل به یک تاکتیک معین برای تیم های ضعیف تر شده است. اگر به بازی تیم هایی مثل بارسلونا یا لیورپول دقت کنید، می بینید که حریفان شان در طول بازی سعی می نمایند خطاهای زیادی انجام دهند اما این خطاها بسیار ساده و ابتدایی هستند و داور را مجاب نمی نماید که از کارت زرد و قرمز خود استفاده کند. این خطاها که کمترین ریسک را دارند باعث از بین رفتن ریتم تیم های صاحب توپ می گردد. مثلا بارسلونا سعی می نماید با استفاده از پاسکاری های مداوم و پر تعداد و جا به جایی بازیکنانش در فضاها تیم حریف را به اشتباه بیندازد و در نهایت صاحب موقعیت گل گردد. تیم حریف هم سعی می نماید با دوندگی و خطاهای اصطلاحا کم خطر(خطاهایی که کارت زرد و قرمزی به عنوان جریمه ندارد) در فرایند حرکت تیمی مثل بارسلونا خلل ایجاد کند. حتی تعداد خطاهایی را که ممکن است یک بازیکن در طول بازی انجام بدهد می توان معین کرد. مثلا بازیکنانی که برابر مسی قرار می گیرند برنامه ریزی می نمایند تا در طول مسابقه هر کدام شان مدت معینی مامور خطا کردن روی او باشند تا تعداد خطاهای آن ها باعث نگردد که کارت زرد و در نهایت قرمز بگیرند. این روزها که هر تیمی می تواند 5 تعویض انجام دهد، دست تیم های کوچک تر برای خطا کردن در طول مسابقه بازتر است. حالا سوال اینجاست که آیا فوتبال به قانون جدیدی در این زمینه احتیاج دارد یا خیر؟ اگر دارد چه قانونی؟ قانونی که اینبار به یاری تیم های قدرتمندتر بیاید.

الگوبرداری از فوتسال و قانون خطای تیمی

اگر فیفا تصمیم بگیرد که در این زمینه قانونی وضع کند می تواند از الگوی فوتسال استفاده کند. در فوتسال هر تیمی در هر نیمه می تواند 5 خطا کند و از خطای ششم به بعد تیم حریف صاحب یک ضربه پنالنی از روی نقطه دوم می گردد. این روزها که در فوتبال خطا کردن به یک تاکتیک ویژه تبدیل شده شاید بد نباشد که فیفا قانون خطای تیمی را حداقل به صورت آزمایشی اجرا کند تا تیم ها نتوانند آزادانه و بدون محدودیت خطا نمایند و بازی را از ریتم خود خارج نمایند.

قانون پنالتی و اشکال آن

اگر یک مدافع درون محوطه جریمه خودی خطا کند داور پنالتی می گیرد اما اگر همان خطا حتی چند سانتی متر پشت محوطه جریمه رخ بدهد دیگر خبری از پنالتی نیست. یعنی فاصله یک موقعیت جدی گل(پنالتی) و یک ضربه آزاد که خطرش کمتر از پنالتی است فقط یک خط است.

اشکال خطای پنالتی در این است که اگر در گوشه محوطه جریمه و زمانی که مهاجم بین خود و دروازه حریف چند مدافع را می بینید، خطایی صورت بگیرد داور نقطه پنالتی را نشان می دهد ولی اگر مهاجم در حالت تک به تک و پشت خط محوطه جریمه با خطا متوقف گردد دیگر خبری از پنالتی نیست. کدام یک از این دو موقعیت خطرناک تر است؟ به احتمال زیاد و در بیشتر موارد موقعیت تک به تک خطرناک تر است اما چون خطا پشت محوطه جریمه اتفاق افتاده پنالتی اعلام نمی گردد.

البته فیفا سعی نموده با اعمال قوانینی این نقص را رفع کند. مثلا اگر مدافعی در گوشه محوطه جریمه در کوشش برای تصاحب توپ روی مهاجم خطا کند داور پنالتی می گیرد اما خبری از کارت قرمز نیست ولی خطا در موقعیت تک به تک حتی پشت محوطه جریمه کارت قرمز دارد. با این حال هنوز هم نمی توان قانون پنالتی را یک قانون عادلانه دانست.